نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

• ابراهیم کنعانی

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کوثر بجنورد

چکیده

در مقالة پیش­رو، نحوة تحقق نظام زیبایی‌شناختی گفتمان در قصة «یاری­خواستن حلیمه از بتان» از دفتر چهارم مثنوی بررسی و تحلیل شده است. تعامل و هم‌کنشی دو عامل ادراکی-حسی «صدا» و «نور» در پی‌رنگ این قصه، نقش بارزی ایفا می‌کند و اساس شکل‌گیری معنا در آن‌هاست. بررسی کارکرد نشانه-معناشناختی این دو عامل نشانگر آن است که بر زیرساخت این داستان، نوعی نظام زیبایی‌شناختی حاکم است. این نظام، در فرایندی ادراکی-حسی و رخدادی و با حضور عناصری مانند عاطفه، حس، رخداد و شوش تحقق می‌یابد. مسئله‌ای که طرح می‌شود این است که چگونه دو عامل نور و صدا در فرایند هم‌کنشی و ادراکی-حسی، شرایط گفتمانی جدیدی را ایجاد می‌کنند و معنایی نامنتظر می‌آفرینند. از این‌رو، پرسش بنیادین پژوهش حاضر این است که این دو عامل چگونه می‌توانند سبب تحقق نظام زیبایی‌شناختی و استعلای گفتمان شوند. همچنین این پرسش مطرح می‌شود که کارکرد چنین فرایندی چیست. درواقع، هدف از پژوهش حاضر، بررسی نحوة شکل‌گیری نظام زیبایی‌شناختی در قصة مورد بحث و تبیین کارکرد نشانه-معناشناختی آن است. فرض ما این است که دو عامل «صدا» و «نور»، فضایی هم‌کنشی را شکل می‌دهند. این وضعیت، فضایی حسی، رخدادی و شوشی را در گفتمان رقم می‌زند که نتیجة آن، تحقق نظام زیبایی‌شناختی و وضعیت استعلایی حضور است.

کلیدواژه‌ها

• هم‌کنشی
• صدا و نور
• زیبایی‌شناختی گفتمان
• نشانه-معناشناختی
• یاری خواستن حلیمه از بتان در مثنوی

عنوان مقاله [English]

The Aesthetic System of Discourse in the Interaction of Sound and Light: Based on the Story of “Halima’s Asking Help of the Idols”

نویسنده [English]

• Ebrahim Kanani

Assistant Professor of Persian Language and Literature, Kosar University of Bojnord, Bojnord, Iran.

چکیده [English]

In the present paper, the realization of aesthetic system of discourse is analyzed in the story of “Halima’s Asking Help of the Idols” in the fourth book of Mathnavi. Collaboration and interaction between “sound” and “light”, as two forces, play a significant role in this story’s plot; on the basis of which meaning is formed. Examining the semiotic function of these two factors suggests that a kind of aesthetic system governs the infrastructure of this story. This system is realized in a sensory-perceptual and event-based process and with elements such as affection, sense, event, and state. The issue that arises is how light and sound in an interactive and sensory-perceptual process form a new discourse and create an unpredicted meaning. The main question addressed in this study is how these two factors can lead to the realization of the aesthetic system and transcendence of the discourse. Also, the question arises as to what the function of such a process is. In fact, the purpose of the research is to investigate the formation of the aesthetic system in the discussed story and explain its semio-semantic function. Our hypothesis is that the two factors of "sound" and "light" form an interactive atmosphere. This creates a sensory, event-based, and state space in the discourse; as a result of which the aesthetic system and the transcendental status of presence are realized.

کلیدواژه‌ها [English]

• interaction
• Sound and light
• Discourse aesthetics
• Semio-semiotics
• Halima’s Asking Help of the Idols in Mathnavi