نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

• علیرضا مظفری

استادیار گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ارومیه

چکیده

در نگاه نخست، به نظر می‌رسد اسطوره و عرفان دو مقولة متفاوت در حیطة علوم انسانی هستند؛ در حالی که با بررسی آن دو از منظری که در این مقاله فرا روی خواننده باز می‌شود، این دو نه تنها جدا از هم نیستند بلکه می توان گفت عرفان دنباله و تکملة اساطیر خدایان است. اساسی ترین کارکرد مشترک اسطوره و عرفان، انگیزة نیرومند تقرب انسان به خدا یا خدایان است، انگیزه ای که اساطیر با پایین آوردن خدایان به سطح زندگی زمینی انسان و عرفان با بالا بردن انسان به سوی ملکوت خداوندی بدان دست یافته است. از این رو کارکرد اساطیر در برداشتن فاصلة انسان و خدایانش کارکرد تنزلی است؛ اما کارکرد عرفان برای حصول به این مقصود کارکرد صعودی است. آیینها و ادیان اساطیری، مبلغان نزول خدایان به سوی انسان و پدید آمدن گروهی «خدایان انسان وار» است؛ در حالی که ادیان و آیینهای عرفانی تبیین کنندة چگونگی صعود و معراج انسانهای کامل به ملکوت خداوندی و در فرجام پیدایش گروهی« انسانهای خداگونه» هستند.

کلیدواژه‌ها

• واژه‌های کلیدی: اسطوره
• عرفان
• اسلام
• مسیحیت
• یهود

عنوان مقاله [English]

The Common Function of Myth and Mysticism

نویسنده [English]

• Alireza Mozaffari

Assistant Professor, Orumieh University

چکیده [English]

Myth and mysticism are normally considered separately and from two different categories in the realm of humanities. In this paper, however, the writer demonstrates that mysticism is the continuation of and complementary to deities’ myths. The most significant common function of myth and mysticism is the powerful motivation of Proximity of man to God or gods. This motive is realized in myth by bringing gods to earth, and in mysticism through the elevation of man to the kingdom of heaven. Therefore, in the elimination of the distance between man and god, the function of myth and mysticism are respectively descending and ascending. While mythical rites and religions advocate the descent of gods to mankind and the emergence of "anthropomorphic deities", mystical rituals and traditions determine ways of the Perfect Man's ascension to the kingdom of heaven and finally the emergence of a group of "God – like human beings ".

کلیدواژه‌ها [English]

• Key words: mysticism
• Myth
• Islam
• Christianity
• Judaism