نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری ادبیات عرفانی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2 استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده
تأویل از ویژگی‌های مشترک زبان قرآن و متون عرفانی است. در این مقاله با تمرکز بر تأویلات حدیقة سنایی، تقسیم‌بندی‌های متنوعی برای تأویل ارائه می‌گردد. تأویل‌های حدیقه را می‌توان در دو گروه کلی تأویل مستقیم و غیرمستقیم بررسی کرد. همچنین این تأویل‌ها با توجه به اقتضای حال مخاطب، گوینده و متن به سه نوع مخاطب‌محور، گوینده‌محور و متن‌محور تقسیم می‌شود. در بررسی سطح باطنی تأویل‌های حدیقه می‌توان دریافت گاه این سطوح، چندلایه و تودرتوست. به همین سبب از مبحثی با عنوان سطوح مختلف تأویل یاد می‌شود. تمثیل در حدیقه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. سنایی بیشتر در قالب تأویل مستقیم، معنای باطنی (تأویلی) بسیاری از تمثیل‌های حدیقه را بیان کرده است اما گاه وسعت معنایی تمثیل به‌گونه‌ای است که خواننده نیز می‌تواند با توجه به اقتضای متن و حال خود سطوح دیگری از تأویل را ارائه کند. بررسی تأویلات حدیقه از منظر علم معانی و با توجه به مقتضای حال، همچنین بررسی سطوح مختلف تأویل از اهداف و نوآوری‌های این پژوهش است.
تأویل آیات الهی، تأویل داستانهای پیامبران، احادیث و سخنان بزرگان، مفاهیم و اصطلاحات عرفانی، نکات اخلاقی، برجسته‌ترین موضوعات تأویلی در حدیقه است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Exploring Interpretation and its Different Levels in Sanai’s Hadighah
نویسندگان [English]
- Pouyan Larizadeh 1
- Sayyed Ali Asghar Mir Bagheri Fard 2
1 Doctoral Candidate, Mystical Literature, University of Isfahan
2 Professor, Department of Persian Language and Literature, University of Isfahan
چکیده [English]
Abstract
Interpretation is among common characteristics of mystical and Quranic texts. In this paper, various classifications for interpretation are presented through focusing on interpretations of Sanai’s famous work, Hadighah. Interpretations of Hadighah may be explored in two main groups of direct and indirect interpretations. Also, these interpretations are divided into three types of “audience based”, “author/speaker based”, and “context based” with regards to the mindset of audience, author, and context. In studying the inmost level of Hadighah’s interpretations, it can be realized that sometimes these levels are multilayer and nested. Hence, the topic of “different levels of interpretation” is referred to. Allegory is of great importance in Hadighah. Sanai has expressed the inmost (interpretative) meaning of many Hadighah allegories rather in the form of direct interpretation; however, sometimes the breadth of the meaning of allegory is in such a way that the reader can also express some other levels of interpretation with regards to the context and his or her mindset. The purpose and innovations of this research include exploring the interpretations of Hadighah from the perspective of semantics and with regards to the mindset; as well as exploring different levels of interpretation. Interpretation of Divine Verses; interpretation of the stories of Prophets; Hadith and quotes by important figures; mystical principles and terminology;and ethical insights, are the most outstanding interpretative topics in Hadighah.
کلیدواژه‌ها [English]
- Hadighah
- Interpretation
- types of interpretation
- Rhetoric
- Mindset
)