نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

• فاطمه رضایی

مدرس دانشگاه فرهنگیان تهران

چکیده

نماد مفهومی بسیار گسترده است که تعاریف متعددی در کتب مختلف از آن ارائه شده است و در نگاه کلی عبارت از هر علامت، اشاره، کلمه، ترکیب و عبارتی است که بر معنی و مفهومی ورای آن‌چه ظاهر آن می‌نماید، دلالت دارد. در دسته‌بندی نمادها یکی از اقسام نمادهایی که از آن نام برده شده، نمادهای ابداعی است ؛ نمادهایی که ساختۀ ذهن خود شاعر است و تا قبل از او کسی آن مفهوم را در آن معنای نمادین به‌کار نبرده است. از این‌رو هر یک از شاعران نمادپرداز، در تصاویر نمادین خود نمادهای ابداعی دارند که پیش از آن‌ها کسی آن را به کار نگرفته است. عطار هم از جمله شاعرانی است که در اشعار خود موفق به تدوین یک نظام منسجم نمادین شده است. او در نمادپردازی ابداعاتی دارد که در این پژوهش برآنیم تا با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع و اسناد مکتوب و الکترونیکی این نمادها را در مصیبت‌نامه استخراج کنیم و از این رهگذر هم شیوه‌های نمادپردازی عطار را به‌دست آوریم و هم فراگیر شدن یا نشدن این نمادها بعد از عطار بر ما مکشوف گردد. . نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهد که برخی از نمادهای ابداعی عطار را تا کنون هیچ شاعری جز عطار به کار نبرده اما برخی دیگر به صورت نمادهای فراگیری در شعر شاعران پس از عطار درآمده است. نمادهای ابداعی عطار در سه شکل؛ اضافه‌‌های تشبیهی، استعارات و حکایات تمثیلی بیان شده‌‌اند که اغلب موارد استخراج شده، به صورت اضافه‌‌های تشبیهی است.

کلیدواژه‌ها

• نماد
• نماد ابداعی
• عطار
• مصیبت‌نامه

موضوعات

• ادبیات عرفانی

عنوان مقاله [English]

Innovative symbols and pseudo-symbols in Attar's Mosibat nameh

نویسنده [English]

• Fatemeh Rezaee

Lecturer at Farhangian University of Tehran

چکیده [English]

A symbol is a very broad concept that has been given many definitions in different books And in a general view, the meaning of any sign, gesture, word, combination and phrase implies a meaning and concept beyond what it appears . In the category of symbols, one of the types of symbols mentioned is the innovative symbols Symbols created by the poet's own mind and no one has used that concept in that symbolic sense before him. Therefore, each of the symbolic poets have innovative symbols in their symbolic images that no one has used before. Attar is one of the poets who succeeded in compiling a coherent symbolic system in his poems. He has innovations in symbology that in this research we aim to extract these symbols in Mosibat nameh by using the descriptive-analytical method and using written and electronic sources and documents. And through this passage, we will get the methods of Attar's symbolization, and the spread or not of these symbols after Attar will be revealed to us. The results of the research show that some of Attar's innovative symbols have not been used by any poet except Attar, but some other symbols have been used in the poetry of poets after Attar. . Innovative symbols of Attar in three forms; Allegorical additions, metaphors and allegorical stories have been expressed, and most of the extracted cases are in the form of allegorical additions.

کلیدواژه‌ها [English]

• symbol
• innovative symbol
• Attar
• Mosibat nameh