نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسنده
دانشجوی دکتری تصوف و عرفان اسلامی، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
چکیده
«خداشناسی» و ارتباط با خدا مهمترین موضوع در عرفان است و عارفان در این زمینه نگاه ویژه و تفسیر خاصی داشتهاند. ابوعبدالله نفّری یکی از همین عارفان است که گزارش تجارب عرفانی خود را در دو کتاب المواقف و المخاطبات در بندهای متعدد و با زبانی بسیار پیچیده ارائه کرده است که میتوان نگرش خداشناسانة او را از آن مطالب استنباط کرد. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که «شناخت خدا» در اندیشۀ عرفانی نفّری چه ویژگیهایی دارد؟ نگارنده در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی محتوای «خداشناسانۀ» اندیشۀ عرفانی وی را استخراج و تدوین کرده و به این نتیجه رسیده است که نفّری اصرار زیادی بر ناتوانی انسان در شناخت حق دارد، امّا این موضوع به معنای تعلّق او به «تعطیل» و تنزیه صِرف نیست. با تکیه بر ناتوانی در شناخت خدا، او از «جهلی مقدّس» در شناخت خدا پردهبرداری میکند و درواقع دیدگاه تنزیهی خاصی در این زمینه دارد. به اعتقاد نفّری این خودِ خداوند است که شناسندة خود به بندهاش است. او از اصطلاح «تعرّف» در این زمینه استفاده کرده است. بخش نهایی مقاله نیز به موضوع چگونگی ارتباط با حق اشاره دارد.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Mystical Theology in Abu Abdollah Neffari’s Al-Mawaqif and Al-Mukhatabaat
نویسنده [English]
- Reza Abasi
PhD student of Islamic Mysticism, University of Semnan, Semnan, Iran
چکیده [English]
“Theology” and relationship with God is the most significant issue in mysticism, and mystics have had a special view and interpretation in this regard. Abu Abdullah Neffari, as one of these mystics, presented his mystical experiences in several sections of two books, Al-Mawaqif and Al-Mukhatabat, in a very complex language from which his theological view can be inferred. What the characteristics of “knowing God” in Neffari’s mystical thought are is the question addressed in this study. The author, adopting a descriptive-analytical research method, extracted the “theological” content of Neffari’s mystical thought and concluded that Neffari strongly insisted on the inability of man to know God; nevertheless, to him, this does not mean “divesting” God of His attributes and declaring His incomparability or transcendence. Relying on the inability to know God, he reveals the “holy ignorance” in knowing God. In fact, he holds a special transcendental view in this regard. According to Neffari’s beliefs, it is God who identifies Himself to His servant. He has used the term "Taarrof" in this context. The final part of the article addresses the issue of how to communicate with God.
کلیدواژهها [English]
- Mystical theology
- Abu Abdollah Neffari
- Al-Mawaqif and Al-Mukhatabat
- Holy ignorance
- Transcendence (Tanzih) and Closeness (Tashbih)